Sawamura Sojûrô V als Kiichi Hôgen (鬼一法眼)
aus dem Theaterstück Kiichi Hôgen Sanryaku no Maki (鬼一 法眼 三略巻)

*This is a German translation of the article  “Kiichi Hogen and the Secret of Aikido“, provided courtesy of Ian Eisterer.

Geschichten aus dem Heike Monogatari

Auf Seite 40 der 2009 in Japan veröffentlichten Interview-Sammlung mit Schülern des Aikido Gründers Morihei Ueshiba „Profiles of the Founder” (開祖の横顔), befindet sich ein interessantes Zitat (soweit bekannt, ist diese Veröfentlichung nur auf Japanisch verfügbar).

Dieses Zitat findet man auch in zahlreichen anderen Publikationen, aber dieses Mal bin ich darauf aufmerksam geworden. Das Zitat kommt in einem Interview mit Morito Suganuma vor, welcher 1967, kurz vor dem Tod des Gründers 1969, Uchi-deshi wurde. Suganuma hat im September 2011 Hawaii und das Dojo Aikido of Hilo besucht.

Zum ersten Mal hörte ich dieses Zitat jedoch von Seishiro Endo vor einigen Jahren, aber wie bereits gesagt, kommt es auch an vielen anderen Stellen vor. Morihei Ueshiba sagte, dass dieses Zitat eines der Geheimnisse (極意 / Gokui) des Aikido sei. Der folgende Text des Zitats is dem Interview mit Suganuma entnommen.

「来たるを迎え、去るは送る、対すれば相和す。五・五の十、一・九の十、二・八の十。大は方処を絶し、細は微塵に入る。活殺自在」

Wenn es kommt, dann geh ihm entgegen, wenn es sich zurückzieht schick es auf den Weg, wenn es sich widersetzt, vereine es. 5 und 5 sind 10, 1 und 9 sind 10, 2 und 8 sind 10. Das Große unterdrückt alles, das Kleine dringt in das Winzige ein. Macht über Leben und Tod.

Hier ist das Zitat, das Endo verwendet, welches sich leicht vom vorherigen unterscheidet, aber beide sind Transkriptionen vom selben Original in alter japanischer Sprache. Es handelt sich hierbei um den Text, den John Stevens in seinem Buch „Budo Secrets” verwendet (er liefert keine japanische Übersetzung, die folgende Übersetzung stammt von mir). In seiner sehr kurzen Einführung zu dieser Sektion, schreibt Stevens: „Diese Lehren wurden von vielen Kampfkunst-Lehrern jahrhundertelang gebraucht und werden immer noch weiter tradiert. Morihei Ueshiba, der Gründer des Aikido, zitierte oft aus dieser Liste wenn er Aikido Techniken unterrichtete oder demonstrierte, genau so wie mein eigener Aikido-Lehrer Rinjiro Shirata.”

来たれば即ち迎え、去れば即ち送り、
対すれば即ち和す。
五五の十
二八の十
一九の十
是を以て和すべし。
虚実を察し、陰伏を知り、
大は方処を絶ち、細は微塵に入る。
殺活機にあり、変化時に応ず。
事に臨んで心を動ずること莫(なかれ)や。

Wenn es kommt, geh ihm entgegen, wenn es sich zurückzieht,
schick es weg, wenn es sich widersetzt, bringe es in Einklang.
5 und 5 sind 10,
1 und 9 sind 10,
2 und 8 sind 10.
Man sollte auf diese Weise anpassen.
Wisse intuiv was wahr und was falsch ist , wisse was verborgen ist.
Das Große unterdrückt alles, das Kleine dringt in das Winzige ein.
Es gibt Möglichkeiten für Leben und Tod, ohne auf Wechsel zu reagieren.
Gehe auf Dinge zu, ohne Dein Herz zu bewegen (ohne Dich stören zu lassen).

Es haben also Rinjiro Shirata (durch John Stevens), Morito Suganuma und Seishiro Endo den selben Text zitiert – und natürlich Morihei Ueshiba.

Morito Suganuma gab den Ursprung des Zitats als Kiichi Hogen (鬼一法眼) an, was richtig sein dürfte (zumindest ist es so überliefert). Hogen ist eine seit dem 12. Jahrhundert sagenumwobene Figur in Japan. Er soll der Lehrer des noch berühmteren Minamoto no Yoshitsune (des Heike Monogatari) gewesen sein.

Fun Fact 1: Das ist ungefähr die selbe Zeit, zu der Shinra Saburo Minamoto no Yoshimitsu angeblich Daito-ryu gegründet haben soll.

Die Sagen berichten, dass Minamoto no Yoshitsune von Kiichi Hogen in der Kunst der Strategie unterwiesen wurde. Kiichis Tochter, Minatsuru verliebte sich allmählich in Minamoto no Yoshitsune, welcher sie manipulierte, um einige Strategiebücher zu stehlen (eines davon wird weiter unten erwähnt) und tötete Kiichi schlussendlich.

Fun Fact 2: Kiichi Hogen war auch als Expert des Onmyodo bekannt, auch Inyodo (陰陽道) genannt, was wörtlich „Weg von In und Yo” bedeutet („In und Yo” = „Yin und Yang”, für jene, denen chinesische Begriffe geläufiger sind).

Fun Fact 3: Von Soemon Takeda, Sokaku Takedas Grossvater wird erzählt, er habe eine Kunst namens „Aiki In Yo Ho” („Die Yin Yang Methode des Aiki”) gelehrt.

Fun Fact 4: Als Henry Kono Morihei Ueshiba direkt fragte: „Warum können wir nicht tun, was Sie tun?”, fiel die Antwort genau so direkt aus: „Weil ihr ‚In‘ und ‚Yo‘ nicht begreift.” (aus „Aikido Memoirs” von Alan Ruddock; spannende Lektüre).

Was bedeutet das alles? Ich werde das nun nicht voll ausschöpfen, aber ich möchte auf den offensichtlichen Bezug zu „In” und „Yo” verweisen.

Warum war diese Lektüre Deine Zeit wert?

Dieses Zitat taucht nicht nur eines sondern mehrere Male auf, sowohl in schriftlicher Form als auch in mündlicher Überlieferung, und wurde als das Geheimnis des Aikido aufgefasst, und zwar von keinem geringeren als Morihei Ueshiba selbst.

Das sollte es doch relativ wichtig machen, oder?

Bedenke folgendes:

1. Dieses Zitat und seine Folgerungen sind in den Kernlehren von mindestens zwei Koryu Schulen enthalten (soweit mir bekannt). Das würde bedeuten, dass das Geheimnis des Aikido nicht wirklich so geheim ist, sondern auch von anderen gebraucht und unterrichtet wird, und zwar seit über 900 Jahren.
2. Das Zitat stammt nicht wirkilich von Kiichi Hogen. Hogen hat es aus dem Tiger-Kapitel eines chinesischen Strategiebuches namens „Rikuto” (六韜 / „Liu Tao” auf Chinesisch). Das wiederum würde bedeuten, dass das Geheimnis des Aikido, wie vom Gründer Morihei Ueshiba behauptet, nicht nur älter als 900 Jahre ist, sondern ursprünglich aus China nach Japan kam.

Wenn man darüber nachdenk, drängt sich folgende Frage auf: Wenn dieses eine Element (welches laut Ueshiba selbst, so wirchtig ist) aus China kam, was hat dann noch seinen Ursprung in China (siehe Ellis Amdurs „Hidden in Plain Sight” für eine detailliertere Untersuchung dieser Fragestellung)?

Wie wird diese Tatsache unsere Einschätzung von Ueshibas Lehre und Training verändern?

Wie wird sich die etablierte Geschichte und Methodologie des Aikido verändern, wenn man neues Wissen in die Betrachtung integriert?

Was wäre, wenn die Sachen, die Ueshiba tat, nicht völlig neu, sondern sehr, sehr alt waren?

Was, wenn der Gründer des Aikido Morihei Ueshiba ein “innerer” Kampfkünstler in einer Gemeinschaft von Gleichgesinnten war, die alle nach diesen Prinzipien forschten und sie zu entwickeln vesuchten, eingebettet in einer tausendjährigen japanischen Tradition, welche in China sogar noch weiter zurückreicht?

Mehr darüber zu einem späteren Zeitpunkt … “Aikido without Peace or Harmony”

Published by: Christopher Li – Honolulu, HI

The post Kiichi Hogen und das Geheimnis des Aikido [German Version] appeared first on Aikido Sangenkai Blog.

Sawamura Sojûrô V als Kiichi Hôgen (鬼一法眼)
uit het toneelstuk Kiichi Hôgen Sanryaku no Maki (鬼一 法眼 三略巻)

*This is a Dutch translation of the article “Kiichi Hogen and the Secret of Aikido – Tales from Heike Monogatari“, courtesy of Ernesto Lemke of Seikokan Aikido.

Verhalen uit de Heike Monogatari

Er is een interessant citaat te vinden op pagina 40 uit ‘Profielen van de Grondlegger’ (開祖の横顔), een verzameling interviews met leerlingen van de Grondlegger van Aikido, Morihei Ueshiba, gepubliceerd in Japan in 2009 (vooralsnog alleen verkrijgbaar in het Japans voor zover ik weet).

Hetzelfde citaat doemt op ontelbare plaatsen op maar het sprong echt van de bladzijde af de eerste keer dat ik het las. Het citaat komt voor in het interview met Morito Suganuma die een uchi-deshi werd van de Grondlegger in 1967, kort voor diens overlijden in 1969. Suganuma kwam naar Hawaii en bezocht Aikido van Hilo in september 2011.

Ik hoorde het citaat voor het eerst van Seishiro Endo enkele jaren geleden maar zoals ik al zei komt het op ontelbare plaatsen voor. Morihei Ueshiba zei dat dit citaat een van de geheimen ( (極意 / Gokui) was van Aikido. De onderstaande tekst is die zoals Suganuma die citeert: 

「来たるを迎え、去るは送る、対すれば相和す。五・五の十、一・九の十、二・八の十。大は方処を絶し、細は微塵に入る。活殺自在」

Als het komt, ontmoet het, als het vertrekt, stuur het dan op weg, als het tegenstribbelt, harmoniseer het. 5 en 5 is 10, 1 en 9 is 10, 2 en 8 is 10. Het grote onderdrukt alles, het kleine dringt het microscopische binnen. De kracht van leven en dood.

Hier is de tekst die Endo gebruikt. Deze is een beetje anders maar beide zijn transcripties van hetzelfde origineel uit eeuwenoud Japans. Het is ook de tekst die John Stevens gebruikt in zijn boek Budo Secrets (hij geeft geen Japanse vertaling en de vertaling die hier verschijnt is de mijne). In de korte inleiding van deze sectie schrijft Stevens dat ‘Dit onderricht is wijdverspreid en veel gebruikt door krijgsinstructeurs door de eeuwen heen en is nog steeds in gebruik. Morihei Ueshiba, de Grondlegger van Aikido citeerde regelmatig van deze lijst als hij les gaf en Aikido technieken demonstreerde. Zo ook mijn leraar Rinjiro Shirata.’

来たれば即ち迎え、去れば即ち送り、
対すれば即ち和す。
五五の十
二八の十
一九の十
是を以て和すべし。
虚実を察し、陰伏を知り、
大は方処を絶ち、細は微塵に入る。
殺活機にあり、変化時に応ず。
事に臨んで心を動ずること莫(なかれ)や。

Als het komt, ontmoet het, als het vertrekt, stuur het dan op weg.
Als het tegenstribbelt, harmoniseer het.
5 en 5 is 10.
1 en 9 is 10.
2 en 8 is 10.
Op deze manier moet je harmoniseren.
Voel aan wat waar en vals is, weet wat verborgen is.
Het grote onderdrukt alles, het kleine dringt het microscopische binnen.
Er zijn kansen voor leven en dood, zonder op de veranderingen te reageren.
Benader de dingen zonder je hart te bewegen (zonder verstoord te raken).

Dus nu hebben we Rinjiro Shirata (via Stevens), Morito Suganuma en Seishiro Endo die allemaal dezelfde tekst hanteren. En Morihei Ueshiba uiteraard.

Morito Suganuma voerde aan dat het citaat kwam uit de Kiichi Hogen (鬼一法眼), wat kan kloppen (tenminste, de verhalen zeggen van wel). Hogen is in Japan een legendarisch figuur uit 1100. Een leraar van de zelfs nog legendarischer figuur Minamoto Yoshitsune (uit de Heike Monogatari).

Geinig weetje nr 1: Dit is rond dezelfde tijd dat Daito-ryu zogezegd werd gesticht door Shinra Saburo Minamoto no Yoshimitsu.

Volgens de legende trainde Minamoto no Yoshitsune onder Kiichi Hogen in de kunst van strategie. Kiichi’s dochter Minatsuru word uiteindelijk verliefd op Minamoto en deze gebruikt de dochter om enkele strategieboeken te stelen (waarvan ik er een hieronder zal behandelen) en uiteindelijk vermoord hij Kiichi.

Geinig weetje nr 2: Kiichi Hogen had ook een reputatie als expert in Onmyodo, ook bekend als Inyodo wat zich letterlijk laat vertalen als ‘De Weg van In en Yo’ (‘In’ en ‘Yo’= ‘Yin en Yang’ voor de Chineestaligen onder ons).

Geinig weetje nr 3: Van Soemon Takeda, de grootvader van Sokaku Takeda, word gezegd dat hij een kunst onderwees genaamd ‘Aiki In Yo Ho’ (‘De Yin Yang Methode van Aiki’).

Geinig weetje nr 4: Toen Henry Kono rechtsreeks aan Morihei Ueshiba vroeg ‘Hoe kan het dat wij niet kunnen wat u kan?’ was het antwoord net zo rechtstreeks: ‘Omdat je In en Yo niet begrijpt (Yin en Yang). (Uit ‘Aikido Memoirs’ door Alan Ruddock, een fantastisch boek).

Maar wat betekent dit alles? Ik ga hier nu niet te diep op in behalve dan door te wijzen naar de overduidelijke ‘In’ en ‘Yo’ referenties hierboven.

Dus waarom heb je je tijd nu besteed aan dit allemaal te lezen?

Wat ik duidelijk probeer te maken is het volgende. Het citaat werd niet een keer maar herhaaldelijk aangewend, zowel in de geschreven als de orale transmissie, als het geheim van Aikido door niemand minder dan de Grondlegger zelf, Morihei Ueshiba.

Dat maakt het nogal belangrijk nietwaar?

Ga eens na:

1. Het citaat en de implicaties zijn gemeengoed in het kernonderricht van minstens twee Koryu waar ik van op de hoogte ben. Dat zou betekenen dat het geheim van Aikido niet echt een geheim is maar ook in gebruik is door en onderwezen wordt aan anderen. Het zou ook betekenen dat het geheim niet zo nieuw is maar al meer dan 900 jaar gebruikt en onderwezen werd door een hoeveelheid van scholen in Japan, lang voor Morihei Ueshiba geboren werd.
2. Het citaat ontstond niet werkelijk bij Kiichi Hogen. Hogen verkreeg het uit het Tijger hoofdstuk van een Chinees strategieboek genaamd ‘Rikuto’ (六韜 / ‘Liu Tao’ voor de Chineestaligen). Dat zou betekenen dat het geheim van Aikido, zoals de Grondlegger Morihei Ueshiba dat stelde, niet alleen ouder is dan 900 jaar maar oorspronkelijk naar Japan kwam vanuit China.

Denk hier eens over na. Als er zelfs maar één ding (iets waarvan Ueshiba zei dat het belangrijk was) uit China kwam, wat kwam daar dan nog meer vandaan? (Zie Ellis Amdur’s ‘Hidden in Plain Sight’ voor een meer gedetailleerd overzicht hiervan).

Hoe zal dit de wijze waarop we Ueshiba’s geschriften en training beschouwen veranderen?

Hoe zal dit de gevestigde versie van de geschiedenis en methodologie van Aikido veranderen door de lens van meer kennis?

Wat als blijkt dat de dingen die Ueshiba zei, in plaats van heel erg nieuw te zijn, het juist heel erg oud is?

Wat als de Grondlegger van Aikido, Morihei Ueshiba, een interne krijgskunstenaar was die leefde in een gemeenschap van leerlingen die dezelfde principes ontwikkelden en onderzochten binnen een traditie die al duizend jaar oud is in Japan….en nog ouder in China?

Daarover later meer….

(Vertaald door Ernesto Lemke)

Christopher Li – Honolulu, HI      

The post Kiichi Hogen en het Geheim van Aikido [Dutch Version] appeared first on Aikido Sangenkai Blog.

Sawamura Sojûrô V as Kiichi Hôgen (鬼一法眼)
from the play Kiichi Hôgen Sanryaku no Maki (鬼一 法眼 三略巻)

Tales from Heike Monogatari

There’s an interesting quotation that appears on page 40 of “Profiles of the Founder” (開祖の横顔), a collection of interviews with students of Aikido Founder Morihei Ueshiba that was published in Japan in 2009 (it’s still only available in Japanese, so far as I know).

The same quotation occurs numerous other places, but it happened to pop out at me when I read it this time. The quotation occurs in the interview with Morito Suganuma, who became an Uchi-deshi to the Founder in 1967, shortly before the Founder passed away in 1969. Suganuma came to Hawaii and visited Aikido of Hilo in September 2011.

I first heard this quotation from Seishiro Endo some years ago, but as I said above it appears in a number of places. Morihei Ueshiba said that this quotation was one of the secrets (極意 / Gokui) of Aikido. The text of the quotation below is as cited by Suganuma. 

「来たるを迎え、去るは送る、対すれば相和す。五・五の十、一・九の十、二・八の十。大は方処を絶し、細は微塵に入る。活殺自在」

If it comes meet it, if it leaves, send it on its way, if it opposes then unify it. 5 and 5 are 10, 1 and 9 are 10, 2 and 8 are 10. The large suppresses all, the small enters the microscopic. The power of life and death.

Here is the text that Endo uses, which is slightly different, but both are transcriptions of the same original from ancient Japanese. This is also the text that John Stevens used in his book Budo Secrets (he doesn’t supply the Japanese translation, and the English translation that appears here is mine). In his very short intro to this section, Stevens writes that “These teachings have been widely employed by martial arts instructors over the centuries and are still in use. Morihei Ueshiba, the founder of Aikido, often quoted from this list when teaching and demonstrating Aikido techniques, and so did my Aikido teacher Rinjiro Shirata.”

来たれば即ち迎え、去れば即ち送り、
対すれば即ち和す。
五五の十
二八の十
一九の十
是を以て和すべし。
虚実を察し、陰伏を知り、
大は方処を絶ち、細は微塵に入る。
殺活機にあり、変化時に応ず。
事に臨んで心を動ずること莫(なかれ)や。

If it comes, then meet it, if it leaves, then send it away.
If it resists, than harmonize it.
5 and 5 are 10.
2 and 8 are 10.
1 and 9 are 10.
You should harmonize like this.
Intuit true and false, know what is hidden,
The large suppresses all, the small enters the microscopic.
There are chances for life and death, without reacting to changes.
Approach things without moving your heart (without being disturbed).

So now we have Rinjiro Shirata (via Stevens), Morito Suganuma and Seishiro Endo all presenting the same text. And, of course, Morihei Ueshiba.

Morito Suganuma cited the quote as coming from Kiichi Hogen (鬼一法眼), which may even be correct (at least, the tales have it this way). Hogen is a legendary figure in Japan from the 1100’s, a teacher to the even more legendary Minamoto no Yoshitsune (of the Heike Monogatari).

Fun Fact 1: this is about the same time that Daito-ryu was supposedly founded by Shinra Saburo Minamoto no Yoshimitsu.

According to legend, Minamoto no Yoshitsune trained with Kiichi Hogen in the art of strategy. Kiichi’s daughter, Minatsuru eventually falls in love with him and he ends up using the daughter to steal some books of strategy (one of which I talk about below) and finishs by killing him.

Fun Fact 2: Kiichi Hogen also had a reputation as an expert in Onmyodo, also called Inyodo (陰陽道), which is literally “The Way of In and Yo” (“In and Yo” = “Yin and Yang”, for the Chinese speakers).

Fun Fact 3: Soemon Takeda, Sokaku Takeda’s grand-father, was reputed to have taught an art called “Aiki In Yo Ho” (“The Yin Yang Method of Aiki”).

Fun Fact 4: When Henry Kono asked Morihei Ueshiba the question straight out, “How come we can’t do what you do?” the answer was equally straightforward: “Because you don’t understand “In” and “Yo” (“Yin” and “Yang”).” (from “Aikido Memoirs” by Alan Ruddock, a great read).

So what does it mean? I’m not going to go into that in depth right now, except to point out the obvious references to “In” and “Yo” above.

So why did you waste your time reading all this?

Here’s my point. This quotation was cited not once, but multiple times, in oral and written transmissions, to be the secret of Aikido by no less than the Founder of Aikido himself, Morihei Ueshiba.

That ought to make it pretty important, right?

Consider this:

1. This quotation and its implications are in common use in the core teachings of at least two Koryu that I am aware of. That would mean that the secret of Aikido is not really all that secret, but is used and taught by others. Also, it would mean that said secret is not so new, that it has been used and taught by a number of schools and fighters in Japan for more than 900 years before Morihei Ueshiba was born.
2. The quotation didn’t actually originate with Kiichi Hogen. Hogen got it from the Tiger chapter of a book of Chinese strategy called the “Rikuto” (六韜 / “Liu Tao” for the Chinese speakers). That would mean that the secret of Aikido, as stated by Aikido Founder Morihei Ueshiba, is not only more than 900 years old, but originally came to Japan from China.

Think about it now – if even one thing (something with Ueshiba himself said was important) came via China, than what else did (see Ellis Amdur’s “Hidden in Plain Sight” for a more detailed discussion of this very thing)?

How will that change how we evaluate his writings and training?

How will the established history and methodology of Aikido change when considered through the lens of greater knowledge?

What if the things that Ueshiba did, instead of being very very new, were very very old?

What if Aikido Founder Morihei Ueshiba was an internal martial artist in a community filled with students researching and developing the same principles with a tradition over a thousand years old in Japan – and an even older one in China?

More on that later…but more on those interesting numbers in “Aikido without Peace or Harmony“, for those who are interested.

Published by: Christopher Li – Honolulu, HI

The post Kiichi Hogen and the Secret of Aikido appeared first on Aikido Sangenkai Blog.